1 
Cümle amellerden ulu Hak dostunu sevmekdedir
Hep sevgilerden sevgili Hak dostunu sevmekdedir
2 
Hak dostunu seven kişi bir gün olur anın işi
Hep cümle amalin başı Hak dostunu sevmekdedir
3 
Tâ'atlerine olma şad vahdetden eyler seni yâd
Allâlu sevmekden murâd Hak dostunu sevmekdedir
4 
Cümle amellerden ivaz talihlere olur maraz
Dünyâya gelmeden garaz Hak dostunu sevmekdedir
5 
Erdi Haka mutlak nişan Hak anda olmuşdur ayan
Hak sevgisi Gaybî heman Hak dostunu sevmekdedir.

68

XII
1   
Cânile ten dopdolu hep Hakdurur
Sanki sudan dolu buz bardakdurur
2 
Can latîf-u-ten kesif olduğun bil
Câmi'iyyet sânına elyakdurur
3 
Vahdetin mir'âtıdır kesret kamu
Lik nadan olana muğlakdürür
4 
Kayd-ı mutlak itibâr-ı akldır
Aşka nisbet cümleden mutlakdurur
5 
Şekl ü renge bakma zât-ı cana bak
Bir denizde nice bir zevrakdurur
6 
Alem-i vahdet zebanın bilmeyen
Sûret-i tutîde o laklakdürür
7 
Sohbet-i nadanı terket Gaybîyâ
Ahmakı yâr eyleyen ahmakdurûr

69
 
XIII
1 
Tâlib isen can u dilden aşk ile eyle sefer
Ref ola benlik hicabı alasın Hakdan haber
2 
Bağbâna vir ki o gönlün fidanın aşlasın
Kendi bildiğinde kalıp olma bir kûhi seçer
3 
Ölmeden evvel ölümün ma'nisin zevk eyle ser
Bildiğini öldüre-gör kalmasın andan eser
4 
Kendi bildiğindir ancak seni Hak'dan yâd eden
Kıl kadar bilmek kalursa yok sana pirden nazar
5 
Aşk-ı Hakdan gayri tâ'at nafiledir cümle hep
Gaybîyâ farz-ı eda it kıl nevafilden güzer

70

XIV
1
Gönül meyhanesinden aşk şarâbın 
Demâdem içmiyen âşık değildir
Burak-ı aşk ile varlık hicabın
Demâdem geçmiyen âşık değildir

2 
Ser u can terk idüp canan yoluna
Konup can bülbülü irfan gülüne
Hümâ-yı sırr ile vahdet İline
Demâdem uçmayan âşık değildir

3
Okuyup aşk ile gönül kitabın
Unudup âlem-i suret hisâbın
Cenâb-ı Bâriden kesret nikâbın
Demâdem açmayan âşık değildir

4
Gice gündüz edüp efgân u zan
Gönülden kaldırup sabr u karan
Elinden aldırup hep cümle varı
Demâdem göçmeyen âşık değildir

5
Bu yolda sağ ımdur ya sayn mıdır
Alan viren bu mu ya gayrı mıdır
Hak ile Gaybi bir ya ayn mıdır
Demâdem seçmeyen âşık değildir.

XV
Ârif-i billâh olan ne Lâ-vü-ne illâdadır
Nefy u isbât eyleyen zâhid kuru da'vâdadır
2  
Sen ana bir de gerekse dime ol birdir heman
Vahdet-i Hak sanma tevhidinle istilâdadır
3
Hak yolu aşkdır dediler kümmelîn-i vasilin
Berzâhiler dediler kim Hakka yol esmadadır
4
Ayn-ı eşyayım dedi Hak bize ol burhan yeter
Zümre-i vahdet-şinâsın payesi a'lâdadır
5
Sen seni sen sanur iken Hak sana olmaz ayan
Senliğin ref it aradan varlık ol ma'nâdadır
6
Bu seni sensiz getürübdür Cihâna Girdigâr
Kendini fehm eyle gayrî yokdurur ahfadadır
7
Hak kul olmaz kul Hak olmaz  mülhid olma
Gayri isbat eyleyenler şirk ile gavgadadır
8
Hakkı görmek isterisen aşıka mirata bak
Sohbet i mevla dilersen meclis i danadadır
9
Ayn-ı eşya olıcak Hak sen seni ne anladın
Remzin fehm eyledinse merteben aladadır
10
Hâsılı her ne dilersen Gaybi-i ednâya bak
Âlem-i suğrâda olan âlem-i kübrâdadır.

XVI
l   
Kendüzini bilmeyen hayvan değildir ya nedir
Ademi Hak bilmiyen şeytân değildir ya nedir
2   
Zât sıfatın aynıdır fehm etmedi şeytân bunu
Zât-ı Hak bu savt-ı insân da değil de yâ nedir
3  
Dâ'ima feryâd edersin Hak deyü ya hu deyü
Sende Hakk u hu diyen sübhan değildir yâ nedir
4
Zâkir olan kanda ise gafil ü ebleh odur
Hâzırı gâ'ib sanan nadan değildir yâ nedir
9   
Zâkir oldur kendin anup kendiden agâh ola
Arif-i nefs ârif-i Rahman değil de yâ nedir
6  
Ma hasa! gezme yabanda Hakkı isbât edegör
Ars-ı Rahman sende cism-ü-cân değil de yâ nedir
7
Ehl-i hak derdi budur gezine yabanda Gaybiyâ
Kim ki bilmez kendini bicân değil de yâ nedir
8
Derd ehli bile kendini gör Gaybîyâ
Kim ki bilmez kendüyü Hayvan değildir yâ nedir

XVII
1 
Erden dönen Hakdan döner Hakdan dönen şeytân olur
Hak düşmanı olan kişi Hak dostuna düşman olur
2 
Sûretde bir insan olup manâda şeytân olmagıl
Bâtıl kişiyi dost sanan âhır-nefes pişman olur
3 
Hak dostunun gönlü Hakın hem arş u hem kürsisidir
Andan uçanların yeri bil akıbet nirân olur
4 
Doğrulara eğri bakan münkir münafık eğridir
Hak dostuna doğru bakan kul ise bir sultân olur
5 
Hak dostunun kadrin bilen kadre erişir şüphesiz
Gaybî ere karşı gelen bir pâdişeh nadan olur.

XVIII
1 
Hakikat cümle âlem bir nefesdir
Bu bir nefs amma teşvişe hevesdir
2 
Teneffüs murg olup pervaz eylemişdir
Tuyür evvâhına âlem kafesdir
3 
Ma'ârifle güzel hûydur cenâheyn
Bular olmasa mar u har u hasdir
4 
Hakdan gafilleri ikâz edegör
Zebân-ı ârifân güya çeresdir
5 
Hakîkat-ı sırr-ı tevhidi duyana
Dü âlem bir tecellî bir kabesdir
6 
Şer' âlem heman gündüz gezendir
Gice ahvâlini bilen asesdir
7 
Ma'âd u mebdei bildin mi Gaybî
Hakikat cümle-âlem bir nefesdir.

XIX
1 
Hubb-u zât ile mükeyyef ol ki mestânlık budur
Vâkıf-ı esrâr-ı Hak ol işte hayranlık budur
2 
Kul olup nefs-ü- nevana pâdişâh oldum deme
Bende ol sultân-ı aşka işte sultanlık budur
3 
Lehv-ü- lû'bı saz u sözü terk edip yüz tut heman
Var ise işrâk içinde işte sultanlık budur
4 
Zahir u bâtında âdâb üzre git râh-ı Haka
Cem ile farka riâyet kıl ki merdânlık budur
5 
Münkir olma mümin ol çün Hakk zahirdir kamu
Dâ'ima rahmet-rezân ol işte âsânlık budur
6 
Hak seni irşâd eder Gaybi lisânından beğim
Dutmaz isen Hak kelâmın işte tuyanlık budur

XX
1   
Mâye-İ âlem hakikat demdürür
Ol deme hemdem olan âdemdürür
2  
Bilmiyen âdemdeki demden haber
Sanma anı âdeme tev'emdürür
3   
Zerre denlü zahide tutmaz kulak
Ol ki sırr-ı âdeme mahremdürür
4  
Adem olan bildi âdem neydüğün
Gerçi sultân olana mübhemdürür
5  
Ademi dem ilmine arif olan
Gaybîya doğru yolu a'lemdürür

XXI
1 
Vahdet esrarı akla mübhemdür
Zevk iden bunu aşka mahremdür
2 
Alem-i vahdet özge âlemdür
Âlem ü âdem anda bir demdür
3 
Akl ile aşkı fark eden tâlib
Akla bigâne aşka mahremdür
4 
Aşk ile vahdete düş olan can
Bezm-i vahdetde bize tev'emdür
5 
Zann-ı câhil ki kaldı kesretde
İki âlem ana cehennemdür
6 
Vahdete râgıb olanın canı
Gönlü pür-derd çeşmi pür-nemdür
7 
Dersi vahdetden almayan Gaybî
Râz-ı Hak ana sanma mülhemdür

XXII
1 
Hüdayı fail-î mutlak bilürler
Celâlinden niçin ya incinirler
2 
Şikâyetler edüp zari kılurlar
Celâlinden niçin ya incinirler
3 
Belâ âyine-i vecd-i Hüdâdır
Belâdan kim kaçar Hak'dan cüdadır
4 
Belâ Hak'dan bize lûtf u atadır
Anı tel'în eden nakıs gedâdır
5 
Dutarsan işte budur hayr-ül a'mal
Ki bundan gayri hepsi kîl ile kal
6 
Yürü Gaybî bunu hal idegör hal
Hakikat sofîlik incinmemekdir

XXIII

1
Belâ baran gibi yağsa semâdan
Hakikat sofîlik incinmemekdir
Serapa bâr-ı gam sana akarsa
Hakikat sofîlik incinmemekdir
2
Bütün âlem iderse ger seni zem
Olar hakkında bir söz dimemekdir
Düşüp şirke getirme kendine gam
Hakikat sofîlik incinmemekdir
3
Eğer ömründe görmezsen selâmet
Adû olsa sana âlem temâmet
Demâdem ursalar seng-i melâmet
Hakikat sofilik incinmemekdir
4
Seni öldürmeğe kasd etse bir can
Sakın olma ana ebedî düşman
Hayât-ü- mevt ola yanında yeksan
Hakikat sofîlik incinmemekdir
5
Elinden halk-ı âlem malın alsa
Ya yakıp evini viran kılsa
Kamu eşya diken kesilse (başa) kalsa
Hakikat sofilik incinmemekdir
6
Eğer Yûsuf gibi çâha atılsan
Köle diyü Mısırda hem satılsan
Konup zindanlara her an ezilsen
Hakikat sofîlik incinmemekdir
7
Ger ibrahim gibi nâra salalar
Ya Ishak gibi kurbanlık kılalar
Tenin Eyüp gibi kurtlar deleler
Hakikat sofîlik incinmemekdir
8
Nebi Isa gibi çarmıha gerilsen
Zekeriya gibi bıçkıyla biçilsen
Nebi Salih gibi yurdundan kovulsan
Hakikat sofîlik incinmemekdir
9
Eğer Hamza gib kanın içilse
Alî veş seyf ile başın yarılsa
Hasan - asa zehr içip yakılsan
Hakikat sofilik incinmemekdir
10
Hüseyin gibi boğazından kesilsen
Nesimi gibi derinden yüzülsen
Ya Mansür gibi dara hem asılsan
Hakikat sofilik İncinmemekdir
11
Aşık Gaybi gibi tahkir edilsen
Hakikat sofîlik incinmemekdir
 
( Bu dörtlüklerin eksik olduğu sanılmaktadır)

XXIV

1
Gelin ey Allah'a âşık olanlar
Cân-ı bezl eyleyip sâdık olanlar
Agâh olun aşkdan gafil olanlar
Allâha aşk ile varmış erenler
2
Zahirini pak eylesün şerî'at
Bed-hûylann tebdil etsin tarikat
Hak cemâlin görem dirsin hakikat
Allâha aşk ile varmış erenler
3
Aşkdan gayri emel fânidir fâni
Aşkdan bulur hayât cümlenin canı
Aşkdan buldular derde dermanı
Allâha aşk ile varmış erenler
4
Cümle enbiyânın aşkdır yollan
Bütün evliyanın aşkdır halleri
Aşk olmasa olmaz bir kimse Velî
Allâha aşk İle varmış erenler
5
(Kenz-i Mahfi) olan aşkdır âlemde
Döne döne yüz gösterdi âdemde
Aşka ermeyenler kalır matemde
Allaha aşk ile varmış erenler

84

XXV

1
Himmet istersen ricâl-ül-gayba hemdem olagör
Gönlüne gir anların ahvâle mahrem olagör
2  
Kabz-ı Hak gayb erlerinden nazil olur âleme
Râh-ı gayba muttali ol sen de âdem olagör
3   
Hemdem olanlar rîcal-ü gayba ehl-i tayy olur
Tayy edüp bu âlemi var başka alem olagör
4   
Belh-i âlem tahtını telh eyle ehl-i gayba gel
Âlem-i ma'nîde var Sultan Edhem olagör
5
Her asırda kutb olam dirsen rical-ül-gayba sen
Ayn-ı zâta gayb olan bir demle bir dem olagör

I
Kafiyet-ül-Za

1
Kanda ise ârif-i billâh olandır yârımız
Aşinâ-yi ders-i vahdet mahrem-i esrarımız
2 
Künhümüz keyfiyetimizden bizim âciz cihan
Kubbe-i dilde özünü gizlemiş settârımız
3 
Hiss-i hayvanı beni görmez didi vahyinde Hak
Dîde-i insân gerekdir görmeğe dîdârımız
4 T
Turfa bu kim cümle özlerde öz olup gizlenir
Yine her yüzden görünür ol bizim ayyanmız
5 
Biz o nûr-ı kibriyâyız zâtımız kevne dolu
Serteser hep kaplayupdur âlemi envânmız
6 
Bî-nişân u lâ-mekân evsâfının tahkikidir
Ma'âda-yi ehl-i ezvâk anlamaz güftârımız
7 
Merkez-i âlemde hâlâ kutb-ı vaktiz şübhesiz
Vahdet üzre devr ider her dem bizim pergârımız
8 
Fâni-î fillâh olup erdik baka-billâha biz
Zahir u bâtın serapa cümle Hakdır varımız
9 
Dest-i kudret bizi bîr meclâ-i a'zâm eylemiş
Zahir u bâtında uymaz kimseye reftârımız
10
Cilvegâh-ı Hazret-i Hak heykel-i mahsûsumuz
Sırrımız fehm itmeden hor bakmasun ağyarımız,
11
Bir tecellîdir dü-âlem ehl-i vahdet aynına
Anladın mı kimdürür inkârımız ikrarımız
12 
Sümme vechullâh ile bildik dü-âlem ayn-ı Hak
Anın için bir şeye baş eğmedik yok arımız
13 
Vahdete ayak basup kesretden âzâd olalı
Her nefesde gönlümüz alır ele dildârımız
14 
Biz münâdinin münâdi idiğin fehm edeli
Her nefesde Hakdan agâh olmada ezkârımız
15 
Biz tabib-i vahdetiz tiryâk-ı aşkı içeriz
Derd-i şirkden hasta-vü-mecrûhdur bîmârımız
16 
Müşrik oldu ehl-i vahdet fırkasına girmiyen
Nakd-i aşkı olmayanla yokdurur pazarımız
17 
Gonca-i vahdet açılup âlemi şad itmede
Nice gülsün halk içinde zâhid-i pür-hârımiz
18 
Şişe-i kudretdurur dil inkisarından sakın
Akıbet berbâd olur elbette dil-âzârımız
19 
Biz Melâmi zümreyiz kim vasfımız matbu değil
Zâhid-i zâhir-peresti ürküdür etvârımız
20 
Biz muvahhid askeriyüz simdi serden geçmişiz
Hamdülillah ölmezüz Mansurdur serdârımız
21
Bâr-ı mülk-i kibriyâdır kalbimiz bil Gaybiyâ
Saltanat bulmak dilersek andadır hep kârımız

II

1 
Cümle halkın hakpâyı başının hem tâciyüz
Cümleden müstağniyüz hem cümlenin muhtâcıyüz
2 
Hep mudillin mazharıdır cümle erbâb-ı tarîk
Yetmiş iki millet içre biz gurûh-ı nâciyüz
3 
Kadrimiz fehm eylemezse gam değil bigâneler
Âşinâya tatlıyuz bigâneye hem acıyüz
4 
Kutb-ı vaktîz meskenimiz Kabedir zâhid bizim
Görmedük suretde Kabe'lik herdem hâcıyüz
5 
Ârifân-ı âlemin taklit ile hep karnı tok
Bu kadar tahkikle biz hân-ı irfan acıyüz
6 
Dîde-i Hak-bîn ile nazır olan anlar bizi
Asrımızda tâlibân-ı vahdetin mi'râcıyüz
7 
Ayn-ı eşyâyüz dü-âlem zâtımızdır Gaybiyâ
Bu vücûd-ı mutlakm hem bahri hem emvâcıyüz

III

1 
(Men aref) babın açaldan nefs-i vahdet bulmuşuz
Seyr idüp vechin cemâlin zâta vuslat bulmuşuz
2 
Hilat i evsâf-ı Hakkaniyi biz hırka edüb
Tâc-ı aynûnetle biz vahdetde izzet bulmuşuz
3 
Evliyâ-yı Hak olanlar mazhar-ı (Lâ-havf) olur
Havf u hüznü geçmişüz biz dâr-ı rahat bulmuşuz
4 
Mülk-i dilde marifet sultânı kuvvet bulan
İnhizâm-ı asker-i evhama nusret bulmuşuz
5 
Dide-i evhâmiyânda oldu yetmiş bin hicâb
Ehl-i keşfiz kesret içre ayn-ı vahdet bulmuşuz
6 
Âlem u âdem nikabınn keşf edelden cism ü can
Âdem ile âlemi didâr ü cennet bulmuşuz
7
Sûretullah üzre mahluk olduğumuz anladık
Anın içün sûret-i âdemde rü'yet bulmuşuz
8  
Şâhid-i Gaybî özüni bizden izhar eyledi
Her nefesde zât-ı Hakdan dürlü lezzet bulmuşuz

IV
1   
Tâlibâ pire gönülden kıl teveccüh et niyaz
Bâ'is-î vuslat olur zîra hakikatde namaz
2   
Sohbet-i pîri ganimet bil işit tut sözünü
Sanma sözden gayri ile keşf ola âlemde râz
3  
Göz kulak ol dâima hadi yüzüne sözüne
Tâlib isen Hakkı bil itme yakını gel dırâz
4   
Züll-i fakrı pîşe kıl arz et hemişe ihtiyâç
Gösterir çeşm-i niyaza hüsnünü ol rûy-ı naz
5   
Nakd-i vaktin yokluk olsun hâkpây ol Gaybiyâ
Âşinâ-yı can olam dersen olagbr ruh-nevâz

V

1
Hak ile me'nûs olan kimseyle ülfet istemez
Hemnişîni ayn olan gayr İle sohbet istemez
2  
Mâye-i eşya hakikat zât idigini bilen
Berzahîden mâye-i sûriye minnet istemez
3  
Benliğin satup yerine Hak olan erbâb-ı Hak
Dest-i erbâb-ı resmden resm-i bey'at istemez
4
Mahv idüp ünsiyetin ref eyle isneyniyyetin
Ayn-ı Hakdır ayn-ı Hak Hak ile vuslat istemez
5
Bahr-i mutlakda mukayyed varlığın gark eyleyen
İtibâr île mukayyed Gaybî vahdet istemez-

VI
1
Ârif-i billâh olup kendin bilendir yârimiz
Kendisin bilmeyen hayvan ile yok kârımız
2 
Dîde-i Hak-bin ile kılsan nazar zâhid bize
Remz ider Hakkın tecellîsin sana didârımız
3  
Vahdete kail olan bir şeye asla La dimez
Hakdan ayrı görmeyicek kimedir inkârımız
4  
Sen bizi inkâr edersin biz seni Hak bilirüz
Sümme vechullâh remzin keşf ider esrârımız
5   
Özümüz fehm edeli aldık tesellimizi kim
Fariğ u azadeyiz Hak iledir bâzârımız
6  
Yetmiş iki millet ile hem-nişin olsak eğer
Yokdurur âlemde asla kimseye hiç bârımız
7
Hamdan ayrı gözümüz görmez ledünni Gaybiyâ
Hamdülillâh kalmadı bir hâtır-ı âzânmımız

VII

1
Katlimize kasd idermiş yârımız
Sevdiğimiz anlamış düdârımız
2  
Kan bahâmız çünkü yâr olur bizim
Yoluna bin kez fedadır canımız
3
Kahrının içinde lütfü gizlidir
Aynı gül zan eyleriz biz harımız
4   
Gayrılıkden eyledi bizi halâs
Bir nazarda ol güzel cananımız
5  
Gaybî aşkında anın mahv olalı
Birdir ana nurumuzla nârımız

S.94

Kafiyet-ül-Sin

1
Pîr-i dana sohbetidür talibe feryâd-res
Sohbet-i merdân-ı Haksız Hakka irmez hiç kes
2
Kıble et merdân-ı Hakkın kaşları mihrabını
Kabe kavseyn-i evednâ sırına irmez nefes
3   
Sohbetinde bunların eyle vücûdun münselîh
Ma'rifet zannettiğin cehlin lisanın durma kes
4  
Rûz u şeb pire niyaz et aşk-baz ol kalb ile
Kalmasun âlemde andan gayrîye asla heves
5  
Çün bu uslûb İle tâlib kalbini saf eyleye
Nagehân eyler tecellî eyleme nadana ses
6  
On iki fen ilmini âlim cihanda la-yuad
Yüzünü ve sözünü bilmek yiter Gaybiye bes

I
Kafiyet-ül-Şin

1 
Bu vücûd-ı mutlakın zâtı olan bir ân imiş
Cümle-i âlem o bir ân üzre sergerdân imiş
2 
Devresinden iktizâsı üzre zâtı görmeğe
Ahsen-i sûretde dâim dâir-i devrân imiş
3 
Zira esma vü sıfat u zâtına kabil vücûd
Bu mezâhir içre ancak mazhar-ı insân imiş
4 
Mahasal hüddâm-ı âdemdir serapa hep cihan
Tahtgâh-ı alem üzre ancak ol sultân imiş
5 
Suhf-ı ulâdır hakikat bu vücüd-ı kâinat
Hatime nazil olan âdem denen Ku'rân imiş
6 
Küfr ü imân âyetini gördük ol Ku'rânda biz
Anladık kim zülfle ruh küfr ile imân imiş
7 
Küfr ü imân ol mürekkeb gibidir kâğıd ile
Mushafa nisbet hakikat ikisi yeksan imiş
8 
Mushaf-ı hakkı gorüb bildik kelâm-ı Hakkı biz
Hatm-i Ku'rân etmiyen insan değil şeytân imiş
9 
Zât-ı Hakka on sekiz bin âlem olmuşdur sıfat
Zât sıfata ayn olursa Gaybî heb imiş sübhân

96

II
1 
Arifin her bir sözü irşâd imiş
Zâhid olan bir kuru ırgad imiş
2 
Aşk ile irşâd olur irşâd olan
Aşk ise kesbî değil bir dâd imiş
3 
Hâne-i Hak aşk ile ma'mûr olur
Her amel şakird u aşk üstâd imiş
4 
Zahir ü bâtın-ı hakikat aşkdur
Halk içre Hak dinen bir ad imiş
5 
Kendüyi yok Hakkı var bilmiyenin
Etdiği tevhid degül ilhâd imiş
6 
Gönle gir anda Hakkı anlayasın
Gayrısı yok yerlere feryâd imiş
7 
Ma'rifet tahtında sultân olmağın
Gaybî kullukdan aceb âzâd imiş

S.97